Di tích thuộc thôn Kỳ Tân, xã Đức Lợi, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi)

Miếu Bà Kỳ Tân là được xây ở vùng ven biển làng Kỳ Tân, xã Đức Lợi, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi, nơi gắn liền với lịch sử khai phá, lập làng tại vùng đất mới của người Việt. Vùng đất có các dòng họ tiền hiền đầu tiên đến khai khẩn đất đai và sinh sống, tuyệt đại bộ phận là con cháu ở vùng Ninh Bình và Thanh - Nghệ - Tĩnh. Gần 300 năm xây dựng, có thể khẳng định rằng Miếu Bà Kỳ Tân là ngôi miếu đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống tâm linh của cộng đồng làng Kỳ Tân.

Di tích Miếu Bà Kỳ Tân, thôn Kỳ Tân, xã Đức Lợi, huyện Mộ Đức

Miếu Bà Kỳ Tân không chỉ thờ Ngũ Hành Thượng Giới mà còn thờ Thiên Y a Na và chư vị thần linh, các vị tiên công. Qua đó, cho thấy tín ngưỡng thờ thần của người Việt ở làng Kỳ Tân. Tín ngưỡng thờ phụng ở đây, tuy mang tính chất hỗn dung nhưng lại gần gũi với cư dân sản xuất ngư nghiệp, nông nghiệp và buôn bán... đặc biệt tín ngưỡng của ngư dân vùng biển trước khi ra khơi.

Các vị thần vốn có quan hệ mật thiết với trời đất, núi rừng, sông nước. Đây là cách ứng xử của con người với môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Điều đó thể hiện kết quả của sự giao lưu và tiếp biến văn hóa Việt - Chăm, sự trao truyền các giá trị văn hóa mang tính gắn kết bền chặt các cộng đồng người, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và bảo tồn các giá trị văn hóa, lịch sử góp phần phát huy tốt di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

Hàng năm theo lệ, nhân dân xã Đức Lợi tổ chức tại Miếu Bà Kỳ Tân 2 ngày lễ lớn. Đó là “Lễ vía Bà” vào ngày 14 tháng 7 âm lịch và “Lễ hội Kỳ Yên” vào ngày 20 tháng 9 âm lịch.

Lễ hội Kỳ Uyên ngày 20/9 Âm lịch ở Làng Kỳ Tân, xã Đức Lợi, huyện Mộ Đức

Ý nghĩa

Miếu Bà Kỳ Tân là nơi trao truyền và phát huy các giá trị lịch sử văn hóa, đó là sự dung hòa văn hóa Việt - Chăm trong tín ngưỡng thờ Nữ thần, làm nền tảng phục vụ công tác nghiên cứu khoa học về văn hóa tín ngưỡng truyền thống trên vùng đất Quảng Ngãi.

Miếu Bà Kỳ Tân còn là một công trình kiến trúc nghệ thuật mang giá trị khoa học, thẩm mỹ ở làng Kỳ Tân, Đức Lợi nói chung và tỉnh Quảng Ngãi nói riêng.

Từ mặt bằng kiến trúc công trình đến kỹ thuật xây dựng, loại hình nghệ thuật trang trí, đắp nổi long, lân, quy, phụng, lưỡng long tranh châu, trang trí tự thời mai điều, trúc tước, tùng lộc, cúc trĩ trên mái của di tích đều là những hình tượng nghệ thuật mang phong cách thời Nguyễn, thế kỷ 19, góp phần quan trọng trong nghiên cứu những giá trị kiến trúc truyền thống của người Việt ở làng Kỳ Tân, xã Đức Lợi.

Trong lịch sử lâu đời hình thành vùng đất làng Kỳ Tân, Miếu Bà Kỳ Tân còn mang giá trị cố kết cộng đồng dân cư, gắn liền với một số hoạt động lễ hội văn hóa tín ngưỡng của cộng đồng người Việt ở làng Kỳ Tân.

(Lí lịch khoa học Di tích Miếu Bà Kỳ Tân)

(Di tích Miếu Bà Kỳ Tân  được công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh ở Quyết định 581/QĐ-UBND Ngày 18/4/2014 của UBNS tỉnh Quảng Ngãi)

HƯỚNG DẪN ĐƯỜNG ĐI ĐẾN DI TÍCH TỪ TP. QUẢNG NGÃI