Chiến khu Cao Muôn (huyện Ba Tơ)
16:29 22/12/2023
[344]
Ba Tơ có nhiều núi cao hiểm trở nhưng nổi tiếng nhất là dãy núi Cao Muôn, ở phía bắc gắn liền với dãy núi của huyện Minh Long, Sơn Hà. Lúc bây giờ, Núi Cao Muôn có địa hình hiểm trở lại có rừng già nguyên sinh, cây chè phủ chân núi và có nhiều hang động lớn như Hang Én. Vì vậy, ngay từ buổi đầu của cuộc kháng chiến chống Nhật - Pháp (sau khởi nghĩa Ba Tơ) đã được đội du kích Ba Tơ chọn làm chiến khu hoạt động, luyện tập để chuẩn bị cho tổng khởi nghĩa tháng 8/1945.
Theo chủ trương của Tỉnh uỷ, ngày 14/3/1945 đội du kích Ba Tơ đã tập trung tại Hang Én, dưới chân ngọn núi Cao Muôn hùng vĩ, tượng trưng cho khí thế vững chắc của cách mạng đã làm lễ tuyên thệ sẵn sàng "Hy sinh vì tổ quốc" lời thề vang vọng non sông ấy đã trở thành thiêng liêng hùng tráng, thể hiện lòng trung thành với dân, với Đảng còn mãi mãi vang vọng với núi rừng Ba Tơ và lịch sử dân tộc.
Núi Cao Muôn, xã Ba Vinh, huyện Ba Tơ
Sau khi làm lễ tuyên thệ của Đội du kích Ba Tơ tại bãi Hang Én, toàn Đội đã bí mật hành quân về căn cứ núi Cao Muôn, trú ẩn và xây dựng lực lượng, tập luyện, tuyên truyền cách mạng cho nhân dân trong vùng. Đặc biệt là Đội dã bắt nối liên hệ với anh em Rua và Rói. Đây là hai nhân vật nổi tiếng cầm đầu phong trào bất hợp tác và chống Pháp quyết liệt trên vùng núi hiểm trở này. Đội Du kích đã tổ chức kết nghĩa, cùng bàn bạc với anh em Rua, Rói và đồng bào về-cách đánh Nhật, đuổi Pháp bảo vệ quê hương. Ở đấy tinh thần đoàn kết giữa Đội và đồng bào rất thắm thiết.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, núi Cao Muôn là nơi căn cứ của bộ đội tỉnh. Tháng 9/1972 cũng từ chiến khu Cao Muôn này Bộ chỉ huy quân sự Chiến dịch thu 1972 đã truyền lệnh giải phóng huyện Ba Tơ. Chiến khu Cao Muôn nơi chứng kiến các sự kiện lịch sử quan trọng của đảng bộ huyện Ba Tơ. Vì vậy lịch sử Đảng bộ và lịch sử chiến tranh nhân dân 30năm của Quảng Ngãi không bao giờ quên cái mốc cách mạng của nhân dân và vùng núi Cao Muôn trong đói cơm, lạc muối, hạt gạo nuôi nấng bảo vệ cách mạng, đoàn kết giữ vững truyền thống Ba Tơ quật khởi, một lòng một dạ sắc son với đảng với cách mạng.
Giờ đây những địa danh Hang Én, Nước Lá của núi Cao Muôn đã gắn liền với những bước thăng trầm trong lịch sử đảng của huyện nhà. Tự hào về núi Cao Muôn, ngày nay đồng bào dân tộc Hre và các dân tộc anh em thường kế cho con cháu nghe sự tích núi Cao Muôn như một câu chuyện thần thoại về " Mặt trời mọc trên đỉnh núi Cao Muôn".
(Di tích Chiến khu Cao Muônthuộc quần thể Di tích Cuộc khởi Nghĩa Ba Tơ(11 địa điểm) đã được công nhận Di tích quốc gia đặc biệt theo quyết định số 2082/QĐ-TTg ngày 25/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ)